رادیاتور ماشین یک قطعه کلیدی در سیستم خنککننده موتور خودرو است. وظیفه اصلی رادیاتور، تبادل حرارت بین آب خنک کننده موتور و هوای محیط را بر عهده دارد. در حین عملکرد موتور، حرارت تولید شده توسط احتراق سوخت باید به طور مداوم از موتور به محیط خارجی منتقل شود تا موتور در دمای بهینه کار کند.
رادیاتور ماشین چیست ؟
رادیاتور معمولاً در جلوی موتور قرار میگیرد و شامل لولههای باریک و ریبهای آلومینیومی است که به عنوان یک سطل حرارتی عمل میکند. آب خنک کننده، که به وسیله یک پمپ به سیستم چرخشی موتور تأمین میشود، از لولههای رادیاتور عبور میکند. در این فرآیند، حرارت آب به ریبهای رادیاتور منتقل میشود و هوای محیط از طریق ریبها به آب حرارت را منتقل میکند، بنابراین حرارت آب خنک شده و به سیستم بازگشت مییابد تا دوباره به موتور منتقل شود.
با این ترتیب، رادیاتور باعث خنک کردن آب خنک کننده و در نتیجه کاهش دمای موتور میشود. این عملکرد ضروری است زیرا موتورهای داخل خودروها معمولاً دمای بالایی دارند و برای کارکرد بهینه و جلوگیری از آسیب به موتور، نیاز به خنک کردن مناسب دارند.
انواع رادیاتور خودرو
رادیاتور ماشین یکی از مهم ترین قطعات خودرو است که وظیفه خنک کردن موتور را بر عهده دارد. رادیاتور ماشین از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- هسته رادیاتور: هسته رادیاتور از لوله های نازک و پره های خنک کننده تشکیل شده است. مایع خنک کننده از داخل لوله ها عبور می کند و گرمای موتور را جذب می کند.
- مخازن رادیاتور: مخازن رادیاتور در دو طرف هسته رادیاتور قرار گرفته اند و وظیفه ذخیره مایع خنک کننده را بر عهده دارند.
رادیاتور ماشین ها از نظر جنس، شکل ظاهری و نحوه عملکرد به انواع مختلفی تقسیم می شوند.
از نظر جنس، رادیاتور ماشین ها به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:
- رادیاتور مسی: رادیاتور مسی از جنس مس ساخته شده است. رادیاتور مسی رسانایی حرارتی بالایی دارد و می تواند گرمای موتور را به سرعت جذب کند.
- رادیاتور آلومینیومی: رادیاتور آلومینیومی از جنس آلومینیوم ساخته شده است. رادیاتور آلومینیومی وزن کمتری نسبت به رادیاتور مسی دارد و قیمت آن نیز ارزان تر است.
از نظر شکل ظاهری، رادیاتور ماشین ها به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:
- رادیاتور فین تیوب: در این نوع رادیاتور، پره های خنک کننده و لوله های حاوی آب به صورت عمود بر هم قرار می گیرند.
- رادیاتور کروگیت: در این نوع رادیاتور، پره های خنک کننده به صورت مارپیچ در اطراف لوله های حاوی آب قرار می گیرند.
از نظر نحوه عملکرد، رادیاتور ماشین ها به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:
- رادیاتور آب: در این نوع رادیاتور، مایع خنک کننده از داخل لوله ها عبور می کند و گرمای موتور را جذب می کند.
- رادیاتور روغن: در این نوع رادیاتور، روغن موتور از داخل لوله ها عبور می کند و گرمای موتور را جذب می کند.
رادیاتور آب
رادیاتور آب رایج ترین نوع رادیاتور ماشین است. این نوع رادیاتور از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- هسته رادیاتور: هسته رادیاتور از لوله های نازک و پره های خنک کننده تشکیل شده است. مایع خنک کننده از داخل لوله ها عبور می کند و گرمای موتور را جذب می کند.
- مخازن رادیاتور: مخازن رادیاتور در دو طرف هسته رادیاتور قرار گرفته اند و وظیفه ذخیره مایع خنک کننده را بر عهده دارند.
مایع خنک کننده از طریق تسمه واترپمپ به داخل موتور پمپاژ می شود. مایع خنک کننده گرمای موتور را جذب می کند و سپس از طریق لوله های رادیاتور به سمت مخازن رادیاتور هدایت می شود. مایع خنک کننده در مخازن رادیاتور خنک می شود و سپس دوباره به داخل موتور پمپاژ می شود.
اهمیت سنسور دمای آب در خودرو
رادیاتور روغن
رادیاتور روغن برای خنک کردن روغن موتور استفاده می شود. این نوع رادیاتور از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- هسته رادیاتور: هسته رادیاتور از لوله های نازک و پره های خنک کننده تشکیل شده است. روغن موتور از داخل لوله ها عبور می کند و گرمای موتور را جذب می کند.
- مخازن رادیاتور: مخازن رادیاتور در دو طرف هسته رادیاتور قرار گرفته اند و وظیفه ذخیره روغن موتور را بر عهده دارند.
روغن موتور از طریق پمپ روغن به داخل موتور پمپاژ می شود. روغن موتور گرمای موتور را جذب می کند و سپس از طریق لوله های رادیاتور به سمت مخازن رادیاتور هدایت می شود. روغن موتور در مخازن رادیاتور خنک می شود و سپس دوباره به داخل موتور پمپاژ می شود.
نحوه عملکرد رادیاتور در خودرو
عملکرد رادیاتور در سیستم خنک کننده موتور خودرو به شرح زیر است:
- جریان آب خنک کننده: در سیستم خنک کننده موتور، پمپ آب خنک کننده موتور آب را از مخزن آب جمعآوری کرده و به رادیاتور هدایت میکند. آب در لولههای رادیاتور در حال حرکت قرار میگیرد.
- انتقال حرارت به رادیاتور: آب گرم از موتور از طریق لولههای رادیاتور عبور میکند. در هنگام عبور از رادیاتور، حرارتی که توسط آب حمل میشود، به ریبها یا فینهای رادیاتور منتقل میشود.
- تبادل حرارت با هوا: هوای محیط به وسیله ریبها یا فینهای رادیاتور عبور میکند. این هوا با ارتباط مستقیم با ریبها، حرارت آب را جذب میکند و این حرارت را به خود میگیرد.
- خنک کردن آب: هوای عبوری از ریبها، حرارت آب را جذب کرده و آب را خنک میکند. به این ترتیب، حرارت از آب خنک کننده به هوا منتقل میشود و آب خنک شده به موتور برگشت داده میشود.
- چرخه تکرار: آب خنک شده به موتور برگشت داده میشود و این چرخه تا زمانی که موتور کار میکند، ادامه پیدا میکند. رادیاتور به عنوان یک قسمت حیاتی از سیستم خنک کننده موتور، به تبادل حرارت مداوم و خنک کردن آب خنک کننده کمک میکند تا دمای موتور در محدوده بهینه باقی بماند.
به طور کلی، رادیاتور به عنوان یک مبدل حرارتی عمل میکند که حرارت تولید شده توسط موتور را به هوا منتقل میکند و برای حفظ دمای بهینه و عملکرد صحیح موتور، اهمیت بسیاری دارد.
خرید وایر شمع خودرو با مناسبترین قیمت
محل قرار گیری رادیاتور در ماشین
رادیاتور در بیشتر خودروها در مکانی قرار میگیرد که بتواند هوای خارجی را به آن ارسال کند و حرارت آب خنک کننده را به هوا منتقل کند. معمولاً رادیاتور در جلوی خودرو، در بخش قابل مشاهده از جلوی بامپر قرار میگیرد. این موقعیت به رادیاتور اجازه میدهد تا هوای سرد وارد رادیاتور شده و با عبور از ریبها، حرارت را از آب خنک کننده جذب کند و به خارج برساند.
معمولاً رادیاتور در جلوی موتور قرار میگیرد و پس از آن، فنهای خنک کننده نصب میشوند. این فنها برای افزایش جریان هوا و تسریع فرایند خنک شدن آب خنک کننده در رادیاتور استفاده میشوند. فنها معمولاً به صورت الکتریکی و توسط سیستم خنک کننده موتور کنترل میشوند و در صورت نیاز، به طور خودکار فعال میشوند.
در برخی خودروها، به خاطر محدودیت فضایی یا طراحی خاص، رادیاتور در موقعیتهای دیگری نیز قرار میگیرد. به عنوان مثال، در بعضی از خودروهایی که موتور آنها در میانه خودرو قرار دارد، رادیاتور در نزدیکی موتور و داخل شاسی قرار میگیرد و از طریق لولهها به موتور متصل میشود.
در کل، قرارگیری رادیاتور در ماشینها به طور کلی به طراحی خودرو و سیستم خنک کننده موتور آن بستگی دارد. اما هدف اصلی همواره تسهیل جریان هوا و ارتباط بهینه با هوای خارجی برای خنک کردن آب خنک کننده است.
علائم خرابی رادیاتور
خرابی رادیاتور ممکن است با علائم و نشانههای مختلفی همراه باشد. در زیر، برخی از علائم خرابی رادیاتور را ذکر میکنم:
- افت کارایی خنک کنندگی: یکی از علائم اصلی خرابی رادیاتور، کاهش کارایی خنک کنندگی آن است. اگر موتور خودرو شما در دمای عادی خود گرم شده یا بیش از حد گرم میشود، احتمالاً رادیاتور دچار خرابی است.
- نشت آب: نشت آب از رادیاتور نیز یکی دیگر از علائم خرابی آن است. اگر آب خنک کننده از رادیاتور نشت کند و به زیر خودرو ریخته شود، میتوانید این خرابی را تشخیص دهید. همچنین، اگر سطح آب خنک کننده در مخزن آب مداوماً کاهش یابد، نشانهای برای نشت در رادیاتور است.
- تغییر رنگ آب: اگر رنگ آب خنک کننده در رادیاتور تغییر کند و به رنگ روشن قرمز یا زرد تبدیل شود، میتواند نشانهای برای خرابی در رادیاتور باشد. این ممکن است به علت ورود هوا به سیستم خنک کننده یا خرابی در ترموستات باشد.
- ظاهری خرابی: برخی از خرابیهای رادیاتور ممکن است در ظاهر آن قابل مشاهده باشند. مثلاً، خرابی در فینها یا ریبهای رادیاتور میتواند باعث ترک یا تمیز نبودن آنها شود. همچنین، ضربهها و آسیبهای ظاهری دیگر میتوانند نشانههایی برای خرابی رادیاتور باشند.
اگر شما مشکوک به وجود خرابی در رادیاتور خود هستید، بهتر است یک تعمیرکار ماهر یا کارگاه خدمات خودرو مراجعه کنید تا مشکل را تشخیص داده و تعمیر کنند. آنها قادر خواهند بود تا بررسی دقیقتری را انجام دهند و به شما راهنمایی کنند.
مرجع خرید با کیفیتترین کویل احتراق خودرو
ضد یخ و ضد جوش چیست
ضد یخ و ضد جوش دو نوع افزودنی هستند که به سیستم خنک کننده موتور اضافه میشوند تا آب خنک کننده را در مقابل یخ زدگی و جوش آوردن محافظت کنند.
ضد یخ: آب خنک کننده در سیستم خنک کننده موتور معمولاً با آب معمولی مخلوط میشود تا دمای مناسب نگه داشته شود. اما در زمانهای سرد، آب معمولی ممکن است یخ بزند و باعث خرابی سیستم شود. برای جلوگیری از این مشکل، ضد یخ به آب خنک کننده اضافه میشود. ضد یخ معمولاً شامل مواد شیمیایی هستند که دمای انجماد آب را پایین میآورند و از تشکیل یخ در سیستم جلوگیری میکنند. همچنین، ضد یخ میتواند خواص ضد خوردگی و ضد رسوب را نیز داشته باشد.
ضد جوش: آب خنک کننده در سیستم خنک کننده موتور به علت دمای بالا و فشار داخل سیستم ممکن است به جوش بیاید. این مسئله میتواند منجر به آسیب و خرابی در قطعات سیستم خنک کننده شود. برای جلوگیری از جوش آوردن، ضد جوش به آب خنک کننده اضافه میشود. ضد جوش معمولاً شامل مواد شیمیایی است که دمای جوش آب را بالا میبرند و از بخار شدن آب در شرایط بیش از حد گرم جلوگیری میکنند. همچنین، ضد جوش میتواند خواص ضد خوردگی و حفاظت از قطعات فلزی را نیز داشته باشد.
ضد یخ و ضد جوش همچنین میتوانند به صورت ترکیبی در یک محصول واحد موجود باشند. این محصولات معمولاً با نام “ضد یخ و ضد جوش” شناخته میشوند و به طور معمول برای تسهیل استفاده و محافظت کامل از سیستم خنک کننده مورد استفاده قرار میگیرند.
به طور خلاصه
رادیاتور قسمتی است که در سیستم خنک کننده خودرو استفاده میشود. وظیفه اصلی آن انتقال حرارت از موتور خودرو به محیط است. رادیاتور از لولههای درونی تشکیل شده است که سیال خنک کننده از آنها عبور میکند و حرارت را به هوا منتقل میکند. فنها نیز جریان هوای تازه را از طریق رادیاتور هدایت میکنند تا انتقال حرارت بهبود یابد.